Bilişim Avukatı
Bilişim avukatı terimi, teknoloji ve internetin hayatın her alanında daha çok yer kapladığı son yıllarda bilişim ve internet bağlantılı hukuki konu ve uyuşmazlıkların artması ve bilişim suçlarının her geçen gün yaygınlaşmasıyla birlikte daha fazla gündeme gelen ve özellikle son dönemlerde bazı avukatlar tarafından da yaygın şekilde kullanmaya başlayan bir sıfat haline gelmiştir.
Bilişim Avukatı Kime Denir?
Peki bilişim avukatı kimdir, kime bilişim avukatı denir? Bilişim avukatı, yalnızca hukuki alanda bilgisi olmayıp aynı zamanda bilişim konusunda gerçek anlamda teknik bilgi sahibi olan ve bunun doğal sonucu olarak bilişim bağlantılı hukuki konularda bilgisi ve uzmanlığı olan kişidir. Bilişim avukatı olmak için herşeyden önce bilişime ilgi duymak ve sadece ilgi duymayıp bu alanda kapsamlı bilgi sahibi olmak da gerekir.
Bilişim Avukatı ve Teknik Bilgi
Bu konuda kendimden örnek vermek istiyorum: 1995 yılından beri bilgisayar ve 1996 yılından beri Dial-Up (56K) üzerinden internet kullanan, MS-DOS’un ve Windows 3.1, Windows 95 ve Windows 98”i kullanmış ve bunların ne olduğunu bilen, 5.25 ve 3.5 inch disket kullanmış, Netscape ile surf yapmış, mIRC üzerinden chat yapmış, ICQ kullanmış, 1990’lı yıllarda html kod yazmış ve de “İnternet Mahir”in kim olduğunu bilen birisiyim. Hatta üniversite öğrencilik yıllarımda “hacking” ve “cracking” işleriyle dahi uğraşmış, wordlistin ve brute force’un ne olduğunu uygulamalı olarak öğrenmiş, captcha kodlu sitelerde dahi nasıl brute force yapıldığını bilen, bazı yazılımların ve Firefox eklentilerinin Türkçe tercümesini hazırlamış, Facebook’un Türkçeleştirme çalışmalarına katılmış, çeşitli forensic (adli bilişim) yazılımları kullanmış, harddiskten silinen dosyaları bizzat geri getirmiş, disk şifrelemesi yapmış, hard diski partisyonlara ayırıp hem Windows hem Linux yüklemiş aynı anda çift işletim sistemli bilgisayar kullanmış, Suse, Ubuntu, Kubuntu, Mandrake (Mandriva), Pardus gibi Linux işletim sistemlerini yükleyip bizzat kullanmış, bunun ötesinde Solaris gibi UNIX işletim sistemlerini dahi test etmiş ve halen iMac cihazımda aynı anda hem Mac OS hem de Windows işletim sistemlerini kullanan birisiyim. Fotoğraf merakımın da etkisiyle uzman düzeyde olmasa bile Photoshop konusunda geniş bilgim var. Fotoğraf editlemeyi ve Photoshop’un çalışma mantığını bildiğim gibi Photoshop ile neler yapılabileceği konusunda bilgi sahibiyim. Bunların dışında aktif bir WordPress, Facebook, Instagram, Twitter, Skype kullanıcısıyım ve gerek internet trendlerini gerekse sosyal medya sitelerini takip ediyorum.
Özetle bir bilişim avukatı olarak bilişim ve internet dünyasıyla 22 yılı aşan bir süredir içe içe olan birisiyim. Dolayısıyla bilişim alanında bilgi ve tecrübe sahibi olan ve yıllardır bilişim hukuku, internet hukuku ve bilişim suçları alanında dosya takibi yapan hatta avukatlara yönelik bilişim hukuku eğitimi vermiş, bilişim hukuku konulu çok sayıda panel ve konferansta konuşmacı olarak davet edilmiş bir avukat olarak “bilişim avukatı” sıfatını kullanmakta beis görmüyorum.
Bilişim ve internet alanındaki bilgi ve tecrübelerim nedeniyle bilişim ve internet hukuku alanında 2006’dan beri çalışma yapıyorum ve bilişim hukuku alanına giren çok sayıda davanın takibine ek olarak 10 yılı aşkın süredir bilişim hukuku alanına makale yazma, eğitim verme, konferans ve seminere konuşmacı olarak katılma gibi çok sayıda çalışmam oldu ve uzun süredir web sitesilerine ve bilişim firmalarına da hukuki danışmanlık hizmeti vermekteyim. Dolayısıyla bilişim avukatı sıfatını kullanmakta bir sakınca görmüyorum. Ancak bilişim alanında hiçbir bilgisi ya da uzmanlığı olmayan veya bir bilişim hukuku konulu sertifika programına katıldı diye kendisini bilişim avukatı ilan eden kişiler bir kenara, bir web sitesinin nasıl yapıldığını, bilgisayara nasıl format atılacağını, hatta “Shift+Del” veya “Ctrl+Z” gibi temel bilgisayar komutlarından bile haberi olmayan kişilerin “bilişim avukatıyım” iddiasıyla ortaya çıkmasını yadırgıyorum doğrusu…Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü önünden bile geçmediği halde bilişim avukatı olduğunu iddia edenleri anlamıyorum. Hele ki bilişim hukuku konulu makalelerimi okuyup yeniden farklı cümlelerle yazan bazı kopyacılarının dahi bilişim avukatı olduğunu iddia etmesine şaşırıyorum.
Bilişim Avukatı Sıfatı
Bilişim avukatı sıfatını bu kadar cüretkar kullanan ancak bilişim hukuku konusunda kendisine başvuran bir kişinin yaşadığı hukuki problemi açıklamak için kullandığı teknik sözcükleri anlamayan ve bilişim alanında çok da fazla bilgi sahibi olmadığı için hukuki problemi dahi tam olarak analiz edemeyen avukatların varlığını, sonradan bilişim avukatı olarak bize başvuran müvekkillerimizin anlatımlarından dolayı biliyorum. “Exif”, “kaynak kodu”, “mac adresi”, “VPN”, “Proxy” gibi en basit internet ve bilişim kavramlarını dahi hayatında hiç duymamış ve bu konu kendisine anlatıldığına “o nedir” ve “bu ne demek” gibi sorular soran kişilerin bilişim avukatı ünvanını kullanmadan önce tekrar düşünmeleri uygun olacaktır. Hard diskten silinen dosyaları geri getirmek için yazılım kullanmamış, siber suçlar polisinin bu alanda hangi yazılımları kullandığını bilmeyen, disk plakasının çalışma mantığını ve verilerin nasıl yazılıp silindiğini bilmeyen hatta tüm bunlar bir yana bilgisayarı formatlamanın ne olduğunu dahi bilmeyen bir kişi, “bilgisayarı formatladım acaba bilirkişi incelemesinde diskimdeki verileri çıkar mı” sorusuna nasıl cevap verebilir? IP adresinin ne olduğunu ve nasıl tespit edildiğini bilmeyen bir avukat soruşturma aşamasında IP adresi bilgisi tespit edildiği için şüpheli durumuna düşen müvekkiline nasıl hukuki destekte bulunabilir? Bu itibarla bilişim ve internet alanı gerçekten çok teknik bir alan olduğundan bu alana ait hukuki bir konu nedeniyle avukata başvuran kişi eğer avukat bilişimden ve teknik konulardan anlamıyorsa farklı iki dil konuşuyormuş hatta tercümana ihtiyaç varmış gibi hissedecektir. Nitekim bilişim hukuku bağlantılı konuyla ilgili bize başvuran müvekkillerimiz görüşme esnasında kullandıkları her türlü bilişim terimini anladığımızı dahası sorduğumuz sorularla bu konuları gayet iyi bildiğimizi hissetirince, adeta yabancı bir ülkede aynı dili konuşan birisine rastlamışcasına seviniyorlar.
Özetle bilişim avukatı olmak bilişimle ilgili konularda gerçekten kapsamlı ilgi ve de aynı zamanda teknoloji konusunda bilgi sahibi olmak demek. Türkiye’de bu sıfatı hak etmeden kullanan yüzlerce avukat olmasına rağmen yıllardır bilişim hukuku alanında çalışan bir avukat olarak yalnızca İstanbul’da değil, tüm Türkiye’de bilişim avukatı sıfatını gerçekten hakeden sadece birkaç bilişim avukatı olduğunu düşünüyorum.
Av. İlker Atamer