İddet Süresi Nedir?

İddet süresi, İslam Hukuku kaynaklı bir kavram olup boşanma sonrasında kadının yeniden evlenmeden önce 300 gün (10 ay) beklemesidir. İddet süresinin amacı, boşanan kadının yeniden evlilik yaptıktan sonra doğum yapması halinde çocuğun babasının önceki koca mı yoksa yeni koca mı olduğu konusunda ortaya çıkabilecek bir belirsizliği engellemektir.

İddet Süresinin Hukuktaki Yeri

İddet süresi gerek 1926 tarihli Medeni Kanun’da gerekse 2002 yılında yürürlüğe giren Medeni Kanun’da yer almıştır. Ancak DNA testi ile çocuğun babasının kolaylık tespit edilebildiği günümüz dünyasında iddet süresi tamamen gereksiz hatta kanaatimce kadına karşı ayrımcılık yapan, kadın erkek eşitliğini ihlal eden hatta kadını aşağılayan bir uygulama haline dönüşmüştür. Nitekim bekleme süresi erkeklere değil yalnızca kadınlara özgüdür ve bu anlamda kadın – erkek eşitliğini ihlal eder ve kadına karşı ayrım içerir. Öte yandan iddet süresini kaldırmak isteyen boşanmış kadınlara mahkemede “iddet süresinin kaldırılması davası” açmak ve mahkemenin verdiği bir üst yazı ile hastaneye gidip hamile olmadıklarına dair rapor almak zorundalar. Üstelik bu amaçla hastaneye gönderilen kadınların koluna damga vurulması gibi insan onurunu aşağılayan uygulamalar görülmüştür.

Diğer Ülkelerde İddet Süresi Var mıdır?

Gelişmiş ülkelerde ve Batı medeniyetlerinde iddet süresi şeklinde bir hukuki uygulama bulunmamaktadır. Bunun istisnası ABD’dir. Ancak ABD’nin pek çok eyaletinde de boşanma sonrası iddet yani bekleme süresi yoktur. Yalnızca birkaç eyalette boşanma ardından bekleme süresi mevcut olup bu süre de 3 gün, 30 gün, 60 gün veya en fazla 180 gün civarındadır. Türkiye’deki ve diğer Ortadoğu ülkelerinde olduğu gibi ABD’de 300 gün bekleme süresi yoktur. Ayrıca ABD’deki bekleme süresi sadece kadınlar için değil aynı zamanda erkekler için geçerlidir. Bundan da anlaşılacağı üzere ABD’deki bekleme süresinin amacı çocuğun nesebi konusunda belirsizliği engellemek değil vatandaşlara boşanma sonrasında bir süre dinlenme ve düşünme fırsatı verip tekrar yanlış bir evlilik yapmalarının önüne geçmektir.

İddet süresi Medeni Kanun’dan çıkartılmalıdır

Çocuğun doğduğu zaman itibariyle çocuğun babasın kim olduğu konusunda bir şüphe varsa DNA testi ile çocuğun babasın kim olduğunu öğrenmek bilimsel olarak son derece kolaydır. Bu bakımdan iddet süresi tamamen gereksizdir. Üstelik başta kadınlar olmak üzere vatandaşların mağduriyetine yol açmaktadır ve bu nedenle bir yasa değişikliği ile Medeni Kanun’dan derhal çıkartılmalıdır.

Av. İlker Atamer