Yılbaşında Neden Hindi Yeniyor?
Yılbaşında hindi yeme gelenediğini herkes bilir ama acaba bunun sebebinihiç düşündük mü? Şükran Günü ile Yılbaşı kutlamasının tam ortasına denk geldiğimiz şu günler, hindi yeme geleneği hakkında bir yazı kaleme almak için uygun bir zaman. Yılbaşı yemeğinde neden hindi yeniliyor? Aslında bu soruyu şu şekilde düzeltmek gerekir: “Türkiye’de neden yılbaşı gecesi hindi yeniyor”. Zira Türkiye dışında yılbaşında hindi yeme geleneğinin olduğu bir başka ülke yok. Peki tekrar soruya dönelim, neden Türkler yılbaşı yemeği olarak hindi yiyor?
Yılbaşında Hindi Yemenin Hikayesi
Bunun basit ama garip bir sebebi var. Türkler, Holywood filmlerinde sıkça gördükleri Thanksgiving (Şükran Günü) yemeğini yılbaşı yemeği sandığı için ve onlara özendikleri için yılbaşında hindi yemeye başlamış ve yanlış anlaşılma sonucu oluşan bu garip gelenek zamanla toplumun büyük bölümüne yayılmıştır. Dolayısıyla bizim dışımızda hiçbir ülkede yılbaşı yemeğinde hindi yemek gibi bir gelenek yoktur. Bizdeki gelenek ise Amerikan filmlerindeki şükran günü yemeğinin yılbaşı yemeği sanılmasından kaynaklanan bir yanlış anlama sonucu oluşmuştur.
Yılbaşında Neden Hindi Kesilir
Bazı ülkelerde tarih değişse de Amerikalılar ve Avrupalıların bir kısmı her yıl Kasım ayının son perşembe gününü dini bir ritüel olarak ve Tanrı’ya şükürlerini sunmak için özel bir akşam yemeği yerler ve dua ederler. Şükran Günü’nün Kasım ayı sonuna gelmesinin sebebi, bu tarihin çiftçilikte hasat zamanının bitişine denk gelmesi ve topraktan alınan mahsul için Tanrı’ya şükür ve şükranların sunulmasıdır.
Peki Thanksgiving gününde niçin özellikle hindi yeniyor? Aslında Şükran Günü’nde Amerikalılar yıllardır tavuk, kaz, ördek veya balık yediği halde son 70 yıldır özellikle hindi yenmesinin gelenek haline gelmesinin sebebi ise, ABD’deki Ulusal Hindi Federasyonu‘nun -muhtemelen bir pazarlama taktiği olarak- 1947 yılında beri ABD başkanına Thanksgiving için canlı hindi hediye etmesi ve bu geleneğin zamanla tüm topluma yayılmasıdır.
Tekrar ilk soruya dönersek, yılbaşında neden hindi yenir sorusunun cevabı ve yılbaşında hindi kesme ritüelinin dayanağı olarak şunu söylemek mümkün: Türkiye’de yılbaşı yemeğinde hindi yenmesinin sebebi Amerikan Ulusal Hindi Federasyonu’dur. Biraz daha açarsak, Türkler’in yılbaşında özellikle hindi yemesinin sebebi, birincisi Amerikan Ulusal Hindi Kongresi’nin ABD başkanına hindi hediye etmeyi gelenek haline getirmesi üzerine son 70 yıldır Amerikalıların Şükran Günü’nde hindi yemesi, ikincisi Türklerin Amerikan filmlerinde gördüğü Şükran Günü yemeğini, yılbaşı yemeği ile karıştırmasıdır.
Yılbaşında hindi kesme geleneğinin sebebi saçma ve garip olsa da, hindi etinin çok az tüketildiği ülkemizde hindi yemeye bahane olduğu için bu geleneği sürdürmenin faydalı olduğunu düşünüyorum. Amacı ne olursa olsun hindi eti tüketiniz, zira hindi eti olukça sağlıklı ve faydalıdır.
Av. İlker Atamer