Romanlara “Rumen” Denmesi

Tüm topluma yayılan ve adeta kemikleşen bir başka dil yanlışı varsa o da Romanyalılar’a “Rumen” denmesidir. “Ülkesine ‘Rumenya’ demediğimiz insanlara neden ‘Rumen’ diyoruz” sorusu acaba sadece benim mi aklıma geldi şimdiye kadar? Kökleri Hindistan’a dayanan ve İngilizce “Gypsy” denen toplum yanlış bir şekilde “Roman” diye anılınca gerçek Romanyalılar’la karışmasın diye de onlara  zorlama şekilde “Rumen” dendiğini ve bu yanlışlığın tüm topluma yayıldığını düşünüyorum.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Roman – Rumen Farkı

Ancak Romanyalılar’a “Rumen” demek sadece filolojik açıdan değil tarihsel ve kültürel olarak da yanlıştır ve mantıksızdır. Başka insanlara sırf “Roman” diyebilmek için gerçek Romanlara “Rumen” demek ne büyük bir hata, ne büyük bir saçmalıktır? Romanyalı insanlara ya “Roman” ya da “Romanyalı” demek gerekir.

Peki Rumen sözcüğü nereden çıktı? Rumen sözünün tamamen uydurma bir sözcük olduğunu ve herhangi bir kökeni olduğunu düşünmüyorum. Sırf başkalarına yanlış bir şekilde “Roman” dendiği için, onlarla karışmasın diye O harfinin U’ya dönüştürülme işgüzarlığının yapıldığını sanıyorum… Peki başka bir topluma sırf Roman diyebilmek için neden gerçek Romanlar’ı “Rumen” yapıyoruz?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pek fazla bilinmez ancak Romanca en çok konuşulan 5 Latin dilinden birisidir. “Roma İmparatorluğu döneminde konuşulan gerçek Latince diline günümüzde en yakın dil hangisidir” diye anket yapılsa pek çok kişi muhtemelen İtalyanca diyecektir. Ancak yapılan bir araştırmada gerçek Latince diline günümüzde hem gramer hem de dil olarak en yakın dilin Romanca (Rumence değil) olduğu ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla kökenleri Hindistan’a dayanan ve Roma İmparatorluğu ile hiçbir bağı olmayan insanlara “Roman” derken Eski Romalıların her anlamda gerçek mirasçısı olan kişilere Roman yerine Rumen demek ne kadar mantıklı acaba?

Yapmacık ve zorlama bir sözcük olan Rumen’in kökü “Rum” olduğu ve “Rum” sözü ile başladığı için bence yanlış da bir çağrışım yapıyor. Ayrıca şunu da vurgulamak gerekir: “Rumen” tıp biliminde ve anatomide geviş getiren hayvanların sindirim sisteminin bir parçasına verilen isimdir. Kısaca “rumen” bilim dilinde ve İngilizce’de “işkembe” manasına gelir. Bu da sadece Romanyalılar’a değil hiçbir topluma “Rumen” denmemesi için bir başka sebep bence. Roman & Rumen sözcüklerinin kullanımı hatalıdır.

Bu nedenle Romanlara Rumen demek yanlıştır ve Türk Dil Kurumu bu yanlışlığı düzeltir umarım.

Av. İlker Atamer